24 กุมภาพันธ์ วันศิลปินแห่งชาติ 

อารยธรรมของประเทศไทยเป็นที่ยกย่องและถูกยอมรับของชาวต่างชาติ ทั้งในด้านของขนบธรรมเนียม วัฒนธรรม และ ศิลปะแขนงต่าง ๆ รวมถึง ศิลปินระดับบรมครู ที่รังสรรค์งานศิลปะให้กลายเป็นสมบัติอันทรงคุณค่าแก่แผ่นดิไทย ดังนั้น ศิลปินไทย ควรได้รับการยกย่องเชิดชู เพื่อเป็นเกียติรและสนับสนุนผลงาน จึงเป็นที่มาของโครงการจัดงานวันศิลปินแห่งชาติ ภาษาอังกฤษ คือ National Artist Day 

วันศิลปินแห่งชาติเกี่ยวข้องกับรัชกาลที่ 2 อย่างไร 

วันที่ 24 กุมภาพันธ์ ของทุกปี ตรงกับวันคล้ายวันพระราชสมภพของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ 2 แห่งราชวงศ์จักรี ผู้ทรงปรีชาสามารถในศิลปกรรมด้านต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น กวีนิพนธ์ ประติมากรรม และด้านดนตรี ทรงพระราชนิพนธ์บทละครนอกถึง 5 เรื่อง ได้แก่ ไกรทอง สังข์ทอง มณีพิชัย พระไชยเชษฐ์ และ หลวิชัย คาวี ด้วยพระปรีชาสามารถนี้ทำให้พระองค์ทรงได้รับการยกย่องให้เป็นบุคคลสำคัญขอโลกสาขาวรรณะกรรม จากองค์การศึกษาวิทยศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ หรือ UNECO ถือได้ว่าพระองค์ทรงเป็นพระปฐมบรมศิลปินแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ เพื่อเป็นการน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาอันยิ่งใหญ่ จึงได้ถือเอาวันพระราชสมภพ วันที่ 24 กุมภาพันธ์ คือ “วันศิลปินแห่งชาติ” 

วัตถุประสงค์ของการมอบรางวัลศิลปินแห่งชาติ 

กรมส่งเสริมวัฒนธรรมเริ่มจัดทำโครงการศิลปินแห่งชาติเมื่อ พ.ศ.2527 เพื่อเชิดชูศิลปวัฒนธรรม สนับสนุนศิลปิน และให้การช่วยเหลือผู้สร้างสรรค์ศิลปะให้เกิดคุณค่าแก่ประเทศไทย ได้มีการประกาศรางวัลศิลปินแห่งชาติครั้งแรกเมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ 2528 โดยมีกรมส่งเสริมวัฒนธรรมแห่งชาติเป็นผู้พิจารณา โดยผู้ที่ได้รับการยกย่องให้เป็นศิลปินแห่งชาติ จะได้รับเงินรางวัล เดือนละ 20,000 บาท และสามารถเบิกเงินสวัสดิการเพื่อทำการรักษาพยาบาล เงินช่วยเหลือเมื่อประสบสาธารณภัย และให้การช่วยเหลือค่าใช้จ่ายจัดงานศพ ตลอดจนถึงค่าจัดทำหนังสือที่ระลึกเมื่อเสียชีวิต โดยรางวัลศิลปินแห่งชาติได้กำหนดไว้ 4 สาขา ดังนี้ 

1. สาขาทัศนศิลป์ คือ ศิลปะที่สามารถมองเห็นได้ด้วยตา เป็นศิลปะสองมิติหรือสามมิติ

• จิตรกรรม  
• ประติมากรรม
• ภาพพิมพ์ 
• ภาพถ่าย 
• สื่อผสม 

2. สาขาศิลปการแสดง คือ ศิลปะที่ใช้การแสดงทั้งด้านวิจิตรศิลป์ และ ประยุกต์ศิลป์ 

• การละคร 
• การดนตรี
• การแสดงดนตรีพื้นบ้าน

3. สาขาศิลปะ สถาปัตยกรรม คือ งานออกแบบ หรือ งานก่อสร้างอาคาร 

• สถาปัตยกรรมไทย
• สถาปัตยกรรมร่วมสมัย 

4. สาขาวรรณศิลป์ คือ บทประพันธ์ต่าง ๆ เช่น กวีนิพนธ์ เรื่องสั้น บันเทิงคดี นวนิยาย 

ศิลปินแห่งชาติสำคัญอย่างไร ทำไมจึงต้องให้การสนับสนุน 

ผู้เป็นศิลปินแห่งชาตินับว่าเป็นทรัพยากรบุคคลสำคัญด้านศิลปะ สรรสร้างผลงานให้เกิดความรุ่งโรจน์แก่ประเทศชาติ และถ่ายทอดภูมิปัญญาให้กับชนรุ่นหลังเพื่อสืบทอดต่อไป ให้งานศิลปะของชาติสามารถเชื่อมโยงจากอดีตสู่ปัจจุบันและอนาคต 

คุณสมบัติของศิลปินแห่งชาติ 

1. มีสัญชาติไทยและยังมีชีวิตในวันติดสิน 
2. มีความสามารถ ความเชี่ยวชาญ และมีผลงานโดดเด่นเป็นที่ยอมรับของวงการศิลปินแขนงนั้น 
3. สร้างสรรและพัฒนาศิลปะแขนงนั้น ๆ มาจนถึงปัจจุบัน 
4. มีคุณธรรม รักในอาชีพของตน ยังประโยชน์ต่อสังคมและมนุษยชาติ 

โดยในปีนี้ วันศิลปินแห่งชาติ 2566 ตรงกับวันศุกร์ที่ 24 กุมภาพันธ์ มาร่วมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณและความปรีชาสามารถของรัชกาลที่ 2 และให้ความสำคัญแก่ศิลปินไทยทุกท่านผู้สรรสร้างศิลปะในทุกแขนงให้เกิดความรุ่งโรจน์และมีคุณค่าแก่ประเทศชาติ จนทั่วโลกให้การยอมรับว่าประเทศไทยมีศิลปินที่ทรงคุณค่าเช่นกัน